İsviçre peynir modeli daha çok havacılık sektörünün bildiği bir teknik. Ancak zamanla birçok alanda kullanılan bir model olarak araştırmalara konu oluyor. Daha önce trafik kazaları ve havacılık sektöründe yaşanan kazaları açıklamakta kullanılan İsviçre peynir modeli, uzmanlar tarafından Covid-19 salgın sürecini açıklama konusunda da tercih edildi. İsviçre peynir modeli için örnek vermek gerekirse; salgın önlemlerinin yeterliliği araştırmasına bakılabilir. Çünkü bu model ile salgın döneminde alınan önlemlerin yeterli olup olmadığı araştırılıyor.
İsviçre peynir modeli nedir, sorusunun yanıtı önemli. Bu konu ekseninde hava temizleme cihazlarının sağlık için alınan önlemleri nasıl etkilediğini ve hava temizleyicilerin bu konuda faydalarını da keşfediyoruz.
İsviçre Peynir Modeli Nereden Geldi?
Swiss Cheese modeli nedir, sorusu özellikle küresel salgın döneminde bu modelin gündeme getirilmesiyle daha çok sorulan bir soru. İsviçre peynir modeli olarak Türkçeye çevrilen bu model, 1990’da trafik kazalarını açıklamak için kullanıldı. Alınan birçok önleme rağmen kazaların engellenememesi, önlemlerin kusursuz olmadığını gösteriyordu. 1991 yılında uçak kazalarının nedenlerini anlamak için bir yöntem olarak İsviçre peynir modeli, havacılık sektöründe de kullanılmaya başlandı. Manchester Üniversitesi’nden James T. Reason tarafından geliştirilen bu yöntem Reason modeli olarak da tanınıyor.
Başta uçak kazalarının nedenlerini ortaya çıkarmak için kullanılan İsviçre peynir modeli; risk analizinde kullanılırken, riske karşı alınan yöntemlerin kusursuz olmadığını gösteriyor. Kaza riskini artıran unsurlar için daha fazla savunma önlemi alınması gerektiğini vurguluyor. Bu model, risk unsurunu en aza indirmek için birden fazla önleme başvurulması gerektiğini telkin eden bir yönetim modeli olarak işlevsellik kazanıyor.
İsviçre peynir modeli kullanılırken İsviçre peynirinin delikli yapısından yola çıkılıyor. Her risk için alınan önlem bir peynir dilimi ile temsil ediliyor. Eğer alınan önlemler az olursa peynir deliklerinden riskin geçmesi kolay oluyor. Bununla birlikte birden çok önlem alındığında daha fazla peynir dilimi arka arkaya geliyor sonucu çıkıyor. Yani birbirine uyuşmayan büyük deliklerin sayıca çok olması, riskin gerçekleşme ihtimalini azaltıyor.
İsviçre peynir modeli nerelerde kullanılıyor, bir araştırma konusu olarak sorulan sorulardan biri. Birçok alanda bu modelin kullanıldığı görünüyor.
İsviçre Peynir Modeli Nerelerde Kullanılıyor?
İsviçre peynir modelinin kullanıldığı yerler havacılık sektörüyle sınırlı kalmıyor. Bu model; mühendislik, sağlık sektörü; bununla birlikte risk analizi, risk yönetimi ve bilgisayar güvenliği alanında da kendine sıklıkla yer buluyor.
İsviçre peynir modeli, birçok şirket ve ICAO (International Civil Aviation Organisation) gibi uluslararası havacılık otoriteleri tarafından kabul görmüş bir model olarak biliniyor.
İş Sağlığı ve Güvenliği kültürünün yüksek olduğu işyerlerinde de İsviçre peynir modelinden yararlanılıyor. Bu modele göre alınması gereken önlemler ile meydana gelebilecek istenmeyen olaylar arasında, yapısında delikler olan İsviçre peynir dilimlerine benzer şekilde bariyerler oluşturuyor. Peynir dilimi bir bariyer iken üzerindeki delikler o önlemin zayıf noktalarına işaret ediyor. Modelde, bu zayıf noktaların çoğunlukla bu önlemleri uygulamaya koyan ve aktif olmalarını sağlayan “insan” faktörü ile oluştuğu tanımlanıyor. Bu yüzden bu model kullanışlı bir model haline geliyor.
Salgın Döneminde İsviçre Peynir Modeli
İsviçre peynir modeline göre her dilimdeki bir delik, insan hatası denebilecek bir nedenden kazaya sebep olabiliyor. Salgın döneminde de bu modelin üstünde durulma nedeni kurallara uyulması halinde dahi bulaşmanın devam ediyor olması. Önlemlerin tek başına işe yaramadığı; ancak bütün önlemlere herkes dikkat ederse bulaşma riskinin azaltılacağı yönünde görüşler belirtiliyor. Aynı evde yaşayan insanlardan birine virüs bulaşsa dahi tedbirlerin uygulanmasına devam etmenin önemi, İsviçre peynir modeli ile anlatılıyor. Çünkü en küçük ihmaller bile risk oluşturuyor.
Doktorların salgın dönemindeki önerileri ile beraber İsviçre peynir modeli nasıl ortaya çıktı daha çok merak ediliyor.
Salgın süresince İsviçre peynir modeli açıklanırken, peynirin her bir dilimindeki delikler aslında küresel salgın döneminde şunları temsil ediyor:
- Sosyal mesafe
- Maske kullanımı
- Temizlik ve hijyen
- Tanılama testi
- Aşı
- Sosyal izolasyon
- Havalandırma
Bu tedbirlerden bir tanesinin bile aksaması ya da hiç uygulanmaması çok büyük risk oluşturuyor. Peki durumda salgını anlamak ve bulaşmasını önlemek için İsviçre peynir modeli yeterli mi, sorusu akla geliyor.
İsviçre Peynir Modeli ve Hava Temizleme İhtiyacı
Salgın süresince alınan her tedbir önemli; ancak tek başına yeterli değil. Çünkü kapalı ortamlarda ne kadar önlem alınsa da hava yoluyla bulaşma gibi nedenlerle virüslerin insanlar arasında bulaşma riski çok daha fazla. Virüslerin bulaşma yollarından biri de kapalı ve kalabalık ortamlarda bulunmak.
Aslında sadece salgın döneminde değil, temiz havanın yeterli olmadığı her yerde birçok hastalık oluşabiliyor ve kolaylıkla yayılıyor. Belirtilen tedbirlerin sadece salgın döneminde değil, genel sağlığı korumak için de göz önünde bulundurulması gerektiği, ayrıca dikkat çekilen bir diğer konu oluyor. Bu yüzden İsviçre peynir modeli ve hava temizleme ihtiyacı hem bulaşıcılığı önlemede hem de iyileşme sürecinde birbirini tamamlıyor.
Hava temizleme cihazlarının faydalarından biri iç mekanlarda temiz hava sağlamak. Hava temizleyiciler virüs, mantar, bakteri, küf gibi, hastalıklara sebep olacak tüm zararlı bileşenleri yok ederek havayı temizliyor. Kötü kokuları yok ediyor. Aslında İsviçre peynir modelinin her bir dilimine dikkat ederken, hava temizleme cihazı ile en yüksek düzeyde hijyen sağlanıyor. Sağlık için alınabilecek her türlü önleme ek olarak hastalıkların hava yoluyla bulaşmasını önleme konusunda çok etkili oluyor.
Sağlığı korumak ve iyileştirmek için solunan havanın temizliği çok önemseniyor. Jonix hava temizleme cihazlarında NTP (termal olmayan plazma) teknolojisini kullanılıyor. İleri düzeyde bir iyonlaşma teknolojisi olan NTP, güvenli bir şekilde havayı temizliyor ve sağlıklı bir solunum sağlıyor.
Jonix ile Salgınlara Karşı Güçlenmek
Toz, küf, mantar, bakteri ve virüsler, kapalı ortamlarda ciddi sağlık sorunlarına yol açıyor. Alerjik reaksiyonları artırdığı gibi salgın hastalıkların yayılmasında da olumsuz etki yaratıyor. Solunum yolu hastalıklarına ve hastalıkların daha kolay bulaşmasına neden oluyor. Eğer temiz hava olmazsa İsviçre peynir modelinde yer alan önlemleri uygulamak yeterli olmuyor. Hava temizleyicilerinin önemi, sağladığı temiz hava ile hastalıkların oluşmasını ve yayılmasını önleyerek ortaya çıkıyor.
Jonix hava temizleme cihazlarında kullanılan termal olmayan plazma teknolojisi, kimyasal olmayan, temassız ve güvenli bir şekilde kalıntı olmadan temizlik sağlıyor. Hava temizleme cihazları arasında filtresiz hava temizleyici alternatifleri sunuyor. Bu da iç mekanlarda konforlu bir şekilde ortam havasının temizlenmesini sağlıyor. Ev ve işyerleri gibi birçok kapalı ortamda kolaylıkla kullanılıyor.
Kullanım alanına göre farklı cihazları bulunan Jonix hava temizleyici ürünlerinden, Jonix Cube serisi, ev ve profesyonel ortamlarda havayı ve yüzeyleri sürekli temizliyor. Kötü kokuları yok ederek solunan havayı temizliyor ve sağlığı koruyor. Jonix Steel hava temizleyici, yine ev ve işyerleri için kullanıma uygunluk gösteriyor. Yüksek hijyene ihtiyaç duyulan küçük alanlar için tasarlanan model, minimum bakım masrafları ile de avantaj sağlıyor. Kesintisiz ortam temizliğine imkan veren Jonix hava temizleme modelleri arasında; Jonix Inside ve Jonix Up In modelleri de birçok kişi tarafından tercih ediliyor. Kontrollü mekanik havalandırmaya imkan veren Jonix Inside, havalandırma ünitelerinin iç yüzeylerini de temizliyor.
İsviçre peynir modeli ile alınan hiçbir önlem tek başına koruyucu olarak yeterli olmuyor, riskleri ortadan kaldırmıyor. Bu yüzden Jonix hava temizleyicileri ortamdaki kirleticileri önleyerek herkesi koruma altına alıyor. Yeni nesil teknoloji ile desteklenen Jonix hava temizleme cihazları, her yaştan kullanıcı için sağlıklı ve sürdürülebilir temiz hava sağlıyor.
Önceki yazımıza https://havamtemiz.com/sanat-eserlerini-korumak-icin-ipuclari/ linkinden ulaşabilirsiniz.